Παγκόσμια ημέρα μνημείων και τοποθεσιών
18 Απριλίου 2016«Ο ρόλος του αθλητισμού στη σύγχρονη κοινωνία»
ΚΟΙΝΟΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Νίκου Φίλη
και του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Αριστείδη Μπαλτά
Η 18η Απριλίου κάθε χρόνου έχει ορισθεί από το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) και την UNESCO ως Παγκόσμια Ημέρα των Μνημείων και Τοποθεσιών. Η φετινή 18η Απριλίου συμπίπτει και με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση του ICOMOS.
Η επέτειος κάθε χρόνο έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού στο σημαντικό θέμα της προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και για το λόγο αυτό διοργανώνονται σε όλο τον κόσμο διάφορες εκδηλώσεις, με τις οποίες επιδιώκεται όχι μόνο να γίνουν γνωστά στο ευρύτερο κοινό η σημασία των μνημείων κάθε χώρας και τα προβλήματά τους, αλλά και να προωθηθεί η προστασία και η ένταξή τους στη σύγχρονη κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή.
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε χρόνο, προωθείται διαφορετική θεματική. Το θέμα της φετινής χρονιάς είναι «Ο ρόλος του αθλητισμού στη σύγχρονη κοινωνία»
Αν κανείς προσπαθήσει να ερμηνεύσει την έννοια αθλητισμός θα σκεφθεί αρκετές εκδοχές όπως: η συστηματική σωματική άσκηση με συγκεκριμένο τρόπο, μεθοδολογία και παιδαγωγική με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση σε αθλητικούς αγώνες ή το σύνολο των προσπαθειών που καταβάλλει κάποιος με σκοπό τη διατήρηση ή βελτίωση των φυσικών του ικανοτήτων ή και απλώς την αναψυχή του.
Ο αθλητισμός κατείχε εξέχουσα θέση και στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Η συστηματική σωματική άσκηση αποτελούσε το μέσο απόκτησης της πολεμικής αρετής ή το μέσο διαμόρφωσης του «καλού καγαθού» νέου που συνδύαζε τη σωματική δύναμη με την πνευματική και ψυχική καλλιέργεια.
Μύθοι αναφέρονται στη δημιουργία των αγώνων από θεούς και ήρωες. Περιγραφή αγώνων απαντά στα ομηρικά έπη, τόσο στην Ιλιάδα, όπου ο Αχιλλέας οργάνωσε αγώνες προς τιμήν του νεκρού φίλου του Πάτροκλου «άθλα επί Πατρόκλω» αλλά και στην Οδύσσεια όπου ο βασιλιάς των Φαιάκων Αλκίνοος οργάνωσε αγώνες προς τιμήν του Οδυσσέα.
Στους ιστορικούς χρόνους οι αγώνες διεξάγονταν στο πλαίσιο μεγάλων θρησκευτικών εορτών, τα ιερά ήταν συνδεδεμένα με τα στάδια, και το όνομα κάποιου ολύμπιου θεού. Οι πανελλήνιοι αγώνες συνέβαλαν αποφασιστικά στη διαμόρφωση μιας κοινής θρησκευτικής, πολιτικής, πολιτισμικής και ενδεχομένως εθνικής ταυτότητας μεταξύ των κατοίκων των ελληνικών πόλεων. Πανελλήνια συμμετοχή είχαν: τα Ολύμπια, που διεξάγονταν κάθε τέσσερα χρόνια στην Αρχαία Ολυμπία προς τιμήν του Διός, τα Πύθια, που διεξάγονταν επίσης κάθε τέσσερα χρόνια στους Δελφούς προς τιμήν του Απόλλωνα, τα Ίσθμια, κάθε δύο χρόνια στο Ιερό του Ποσειδώνα στην Ισθμία, και τα Νέμεα επίσης κάθε δύο χρόνια στο Ιερό του Διός στη Νεμέα.
Οι αθλητικοί χώροι που συναντώνται όχι μόνον στα μεγάλα ιερά αλλά και στις περισσότερες ελληνικές πόλεις. ήταν το Στάδιο, ο Ιππόδρομος και το Γυμνάσιο. Στο Γυμνάσιο γινόταν η εκγύμναση των αθλητών αλλά και η προετοιμασία των εφήβων για τη στρατιωτική τους θητεία. Τα Γυμνάσια εξελίχθηκαν σε χώρους γενικότερης μόρφωσης και καλλιέργειας, όπου συγκεντρώνονταν καλλιτέχνες, φιλόσοφοι και ρήτορες.
Οι αθλητικοί αγώνες εκτός από σημαντικότατος κοινωνικός θεσμός υπήρξαν και αφορμή καλλιτεχνικής δημιουργίας. Μερικά από τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής πλαστικής και μεταλλουργίας αποτελούν αναθήματα νικητών στα αντίστοιχα ιερά, ενώ αθλητικές σκηνές κοσμούν τα αγγεία και, βέβαια ποιητές όπως ο Πίνδαρος, ο Σιμωνίδης εμπνεύστηκαν από τους αγώνες για να γράψουν ποίηση.
Στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού ορόσημο αποτελεί η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων με τις προσπάθειες του Γάλλου βαρόνου Pier de Coubertin. Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γίνονται στην Αθήνα το 1896.
Ο σύγχρονος αθλητισμός διακρίνεται σε επαγγελματικό και ερασιτεχνικό. Σε κάθε περίπτωση ο αθλητισμός συμβάλλει στη σωματική και πνευματική υγεία των ανθρώπων, στην κοινωνικοποίηση των νέων, στην ψυχαγωγία των ατόμων, στη γνωριμία και τη συμφιλίωση των λαών μέσα από τις διεθνείς διοργανώσεις.
Η Ελλάδα, με τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο που διαθέτει, είναι πρωτοπόρος σε θέματα προστασίας, διαχείρισης ανάδειξης και προβολής μνημείων και τόπων και στοχεύει πάντα στη διασύνδεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με το σύγχρονο τρόπο ζωής.