Πρόκειται για το αρχαιότερο εν λειτουργία Χριστιανικό μοναστικό καθίδρυμα με αδιάσπαστη ζωή δέκα επτά τουλάχιστον αιώνων, προ κάθε διαιρέσεως του Χριστιανικού Κόσμου, έχοντας μάλιστα κατά το παρελθόν παράλληλη επί αιώνες λειτουργία με τους αρχαίους Ελληνικούς και Αιγυπτιακούς ναούς και μαντεία, όλες τις φιλοσοφικές σχολές της ύστερης αρχαιότητας, τον Θεσμό των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, όπως επίσης και με τη μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας.

Από τους ελληνορωμαϊκούς χρόνους έως σήμερα διατηρείται εδώ αναλλοίωτος ο οικουμενικός ελληνορθόδοξος χαρακτήρας της Μονής, καθώς δεν έχει γνωρίσει ποτέ σοβαρή καταστροφή ή βίαιη αλλαγή στην ταυτότητα του έμψυχου δυναμικού της, γεγονός το οποίο αποδεικνύει το λάθος πού έχουν οι έστω και σπάνιες αναφορές σύμφωνα με τις οποίες Μονή έχει αποκλειστική σχέση με τη Ρουμανική, τη Ρωμαιοκαθολική, τη Ρωσική ή και με την Κοπτική παράδοση. Αν και η επίσημη ονομασία της είναι «Ιερά Μονή του Θεοβαδίστου Όρους Σινά», ανά τους αιώνες αναφέρεται και ως «Μονή του Αγίου Όρους Σινά», «Μονή της Παναγίας της Βάτου», «Μονή του Σωτήρος Χριστού», μεταγενέστερα δε και κατά κανόνα σήμερα: «Μονή της Αγίας Αικατερίνης».

Η κάρα και το αριστερό χέρι της Αγίας Αικατερίνης

Από τις μορφές των πλέον των εκατόν εβδομήντα Σιναϊτών Αγίων διακρίνονται για την καθολική τους αποδοχή σε όλο τον χριστιανικό κόσμο, πέραν της Πολιούχου της Μονής Αγίας Αικατερίνης, οι Άγιοι: Ιωάννης ο συγγραφέας της περίφημης Κλίμακος, οι Αναστάσιοι, οι νηπτικοί Νείλος, Ησύχιος και Φιλόθεος, ο Γρηγόριος ο Σιναΐτης, που διέδωσε τη νηπτική παράδοση στο Σλαβικό κόσμο. Τέλος την ευλάβεια της Αγίας Αικατερίνης μετέφερε στη Δύση ο Άγιος Συμεών ο Πεντάγλωσσος.

Με την Ιερά Μονή Σινά, ως Κιβωτού του Χριστιανικού Κόσμου, πέρα από τα σημαντικά προσκυνήματα της Αγίας Κορυφής και της Αγίας Βάτου, συνδέεται ο Περίφημος Σιναϊτικός Κώδικας, το πληρέστερο και αρχαιότερο χειρόγραφο για την παράδοση του κειμένου της Βίβλου και κυρίως Διαθήκης η οποία είναι πλήρης. Η Βιβλιοθήκη της Μονής αποτελεί την πλουσιότερη Χριστιανική μοναστηριακή Βιβλιοθήκη στον κόσμο, και δεύτερη μετά την αντίστοιχη του Βατικανού, τουλάχιστον ως προς τα ελληνικά χειρόγραφα και παλαιά έντυπα. Μεταξύ των φορητών εικόνων που φυλάσσονται εδώ, περιλαμβάνονται οι περισσότερες και οι παλαιότερες σωζόμενες που εικονίζουν το Χριστό, την Παναγία, και άλλους Αγίους. Παράλληλα διαθέτει μία από τις διεθνώς σημαντικότερες και πλουσιότερες συλλογές Χριστιανικών κειμηλίων.

Στο πέρασμα των αιώνων όχι μόνον απλοί προσκυνητές, αλλά και μεγάλοι θρησκευτικοί και πολιτικοί ηγέτες Ανατολής και Δύσης, προστάτευσαν τη Μονή, όπως η Αγία Ελένη, Πάπες και Πατριάρχες, ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός, ο ιδρυτής του Ισλάμ Μωάμεθ, ο Σουλτάνος Σελίμ ο Α΄, η Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας, ο Μέγας Ναπολέων και άλλοι. Το ίδιο ενδιαφέρον εκδηλώνουν και σήμερα όλοι οι σύγχρονοι ηγέτες. Ο θρησκευτικός και ευρύτερα πνευματικός, πολιτιστικός της χαρακτήρας και η φιλανθρωπική της δραστηριότητα έχουν προσδώσει στην Ιερά Μονή Σινά ιδιαίτερη ακτινοβολία, καθώς αποτελεί σημείο αναφοράς των πιστών όχι μόνο του Χριστιανικού Κόσμου, αλλά και του Κόσμου των άλλων δύο μεγάλων θρησκειών της Βίβλου, του Ιουδαϊσμού, και του Μωαμεθανισμού.

Προσφάτως η Διεθνής κοινότητα δια της UNESCO, του πολιτιστικού φορέα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, έχει εντάξει την Ιερά Μονή Σινά με όλα τα κινητά και ακίνητα μνημεία της, όπως επίσης και την ευρύτερή της περιοχή, στον κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς...

Οι Σιναΐτες Πατέρες, από την ύστερη αρχαιότητα έως σήμερα, διακονούν αδιάλειπτα μία παράδοση φιλανθρωπίας, ασκήσεως και προσευχής. Διαβιούν διακριτικά και ειρηνικά με τους Βεδουΐνους κατοίκους της περιοχής, τους προσκυνητές και τους επισκέπτες, αφιερωμένοι στην προστασία της μεγάλης Σιναϊτικής Παραδόσεως, των Προσκυνημάτων, των Μνημείων της και των Μετοχίων της στην Αίγυπτο και το διεθνή χώρο.

Με τον τρόπο αυτό, δια μέσου των αιώνων, διατηρείται ο χώρος αυτός ως ένας ιερός βιβλικός τόπος, όπου μέχρι σήμερα το νόημα των γεγονότων της Νομοδοσίας και όλης της Παλαιάς Διαθήκης, φωτίζεται και ερμηνεύεται με την εποχή της Καινής Διαθήκης στο πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού, την τιμή προς τη Θεοτόκο, και όλους τους Αγίους, ιδίως δε προς την Αγία Αικατερίνη.